ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗ ΣΕ ΠΕΡΙΟΔΟΥΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΚΡΙΣΗΣ. ΕΥΧΗ Η ΚΑΤΑΡΑ ;

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Το άρθρο αυτό έχει σαν θέμα την εκπαίδευση, ανάπτυξη (training and development) και συνεχόμενη κατάρτιση (continuing education) του εργαζόμενου και άνεργου πληθυσμού σε περίοδο Οικονομικής Κρίσης όπως αυτή που διανύουμε. Μετά την εισαγωγή θα γίνει μια  επεξήγηση της ανάγκης εκπαίδευση και συνεχόμενης κατάρτισης στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και  στην συνέχεια θα δοθούν απαντήσεις στα ερωτήματα – πρέπει ο εργαζόμενος και ο άνεργος να αναζητήσουν την ανάπτυξη των δεξιοτήτων τους και αν ναι από πού θα αντλήσουν τα χρήματα για να το κάνουν!

1.    ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η Παγκόσμια Ύφεση  και η Κρίση στην Οικονομία όπως  διαφαίνεται  σύντομα θα μεταφερθεί  στην αγορά εργασίας.  Μία αύξηση στον δείκτη της ανεργίας, φαινόμενα ανασφάλειας  και προβλήματα στον εργασιακό χώρο είναι αναμενόμενα  σε τέτοιες περιπτώσεις.  Η αγορά εργασίας θα γίνει  πάρα πολύ ανταγωνιστική με αποτέλεσμα στην αγορά εργασίας να επιβιώσουν εργαζόμενοι και στελέχη με «Δυνατά Βιογραφικά» και  τίτλους σπουδών παγκόσμιας αναγνώρισης  και κύρους. 

2.    ΔΗΜΟΣΙΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
Το Υπουργείο Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης όπως πλέον ονομάζεται έχει κάνει πρωταρχικό στόχο την Δια Βίου Μάθηση.   Όπως αναφέρει στην ιστοσελίδα του:
 «Η νέα Πολιτική εντάσσεται στον ευρύτερο ανασχεδιασμό του αναπτυξιακού μοντέλου της Ελλάδας με αποστολή να δώσει ιδιαίτερη έμφαση στο προφίλ γνώσεων, ικανοτήτων και δεξιοτήτων του ανθρώπινου δυναμικού. Συγχρόνως, προσβλέπει στο να παράσχει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για τη διά βίου μάθηση με όρους κοινωνικής δικαιοσύνης, την παροχή δηλαδή μέσω της διά βίου μάθησης του δημόσιου αγαθού της παιδείας σε όλους τους πολίτες και ειδικότερα σε όσους το έχουν περισσότερη ανάγκη» (  http://www.gsae.edu.gr)
Το ίδιο το κράτος για  να γίνει πιο αποτελεσματικό και ευέλικτο  θα πρέπει να αξιοποιήσει το ανθρώπινο δυναμικό και   την Δια Βίου Μάθηση. Για να μπορέσει να το κάνει αυτό θα πρέπει να υιοθέτηση καινούργιες πρακτικές  όπως:
1.    Αξιοκρατία
2.    Σεμινάρια και εκπαίδευση σε θέματα εξυπηρέτησης και παραγωγικότητας
3.    Εκπαίδευση σε θέματα εξωστρέφειας  των Δημοσίων Υπαλλήλων
4.    Παρακίνηση των Δημοσίων Υπαλλήλων με Υποτροφίες στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο
5.    Συνεργασία με ιδιωτικές σχολές που προσφέρουν  προγράμματα εκπαίδευσης στελεχών σε επίπεδο Μεταπτυχιακών και Εξειδικεύσεων (George and Jones, 2005)    

3.    ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ
Για να μπορέσουν και  οι επιχειρήσεις να επιβιώσουν και να παραμείνουν επικερδείς θα πρέπει να υιοθετήσουν καινούργιες και καινοτόμες πρακτικές:
1.    Ως προς την παραγωγή,
2.    Στην μεταφορά στα σημεία διανομής
3.    Στην  προώθηση των προϊόντων
4.    Στην συνεχόμενη εκπαίδευση στελεχών για:
•    Αύξηση ικανοποίησης Πελατών
•     Αύξηση Παραγωγικότητας
•    Μείωσης Κόστους
•    Χαμηλότερο turn over

Όλες αυτές οι καινούργιες  στρατηγικές  θα αποδεσμεύσουν  παλιές τακτικές  και θα δημιουργήσουν καινούργιες ευκαιρίες  σε στελέχη και επιχειρήσεις . Για να γίνει αυτό εφικτό και πετυχημένο,  τα στελέχη και οι επιχειρήσεις θα πρέπει να δεσμευτούν σε προγράμματα Μετεκπαίδευσης , Συνεχομένης Εκπαίδευσης και Δια Βίου Μάθησης .  Αυτό θα γίνει με την εσωτερική προσπάθεια της εταιρείας για ανάπτυξη δεξιοτήτων (training)  του προσωπικού. Σύμφωνα με τους  Blanchard & Thacker ( 2004 ) ο όρος ανάπτυξη δεξιοτήτων (training)  αναφέρετε στην διαδικασία ανάκτησης Γνώσεων, Δεξιοτήτων και Συμπεριφορών που είναι αναγκαίες για την επίτευξη των στόχων της επιχείρησης. 
Ένα φλέγον θέμα στην ενδοεπιχειρησιακή  συνεχόμενη εκπαίδευση είναι το πρόβλημα που προκύπτει με την διαθεσιμότητα του προσωπικού για αλλαγές. Όπως λέγετε,  «Είναι δύσκολο να μάθεις σε ένα γέρικο σκυλί καινούργια κόλπα» και πόσο μάλλον  σε εταιρείες που δεν είχαν ποτέ προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης προσωπικού. Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να κατανοήσουν ότι η περεταίρω  επαγγελματική τους κατάρτιση και εξέλιξη στο αντικείμενο που ήδη γνωρίζουν  είναι πολύ σημαντική για την  επιβίωση της εταιρείας σε περιόδους Οικονομικής Κρίσης.  Η εκπαίδευση και κατάρτιση θα βοηθήσει την εταιρεία να προσφέρει ποιοτικά καλυτέρα προϊόντα και υπηρεσίες καθώς επίσης την δυνατότητα στον εργαζόμενο για ανέλιξη του μέσα στην εταιρεία.
Πριν δέκα χρόνια στην Ελλάδα μόνο οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείας είχαν στο οργανόγραμμα τους Τμήμα Διοίκησης Ανθρωπίνων Πόρων (ΔΑΠ/ HRM).  Όπως αναφέρουν  οι  Blanchard & Thacker ( 2004 ) το Τμήμα ΔΑΠ στην αρχή ξεκίνησε σαν τμήμα πρόσληψης και μισθοδοσίας και στην συνέχεια επεκτάθηκε σαν τμήμα ανάπτυξης και εκπαίδευσης προσωπικού. ).   Το Τμήμα ΔΑΠ  πλέον είναι υπεύθυνο και για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων των εργαζομένων με απώτερο σκοπό την αναβάθμιση της ποιότητας των προϊόντων ή και των υπηρεσιών που προσφέρει η επιχείρηση. 


4.         ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ  
Ένας άλλος τρόπος ανάκτηση  γνώσης είναι  σε δημόσια  πανεπιστήμια, ΙΕΚ, ΚΕΚ και ΚΕΜΕ. Κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης υπάρχει το δίλλημα,   τι κάνει τώρα ένας άνεργος; Ξεκινάει να κάνει ένα μεταπτυχιακό ή μια εξειδίκευση σε ένα τομέα που υπάρχει ζήτηση; Τι θα κερδίσει ένας άνεργος αν ξεκινήσει ένα πρόγραμμα σπουδών που  ίσως  να μην του προσφέρει άμεσα μια θέση εργασίας; Τι θα προσφέρει σε ένα εργαζόμενο μια εξειδίκευση στο αντικείμενο που ήδη  εργάζεται; 
Η απάντηση στο ερώτημα είναι σημαντική, γιατί θα πρέπει να πειστούν και οι δυο ότι  η μετεκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση είναι αναγκαία για την  ανταγωνιστικότητα στην αγορά εργασίας. Ο εργαζόμενος  θα εδραιώσει την θέση του στην επιχείρηση που εργάζεται φέρνοντας καινούργιες ιδέες και πρακτικές στην εταιρεία. Ο δε άνεργος θα αναβαθμίσει τις γνώσεις και το βιογραφικό του με αποτέλεσμα να γίνει ανταγωνιστικότερος στην  αγορά εργασίας σε σχέση με άλλα άτομα που έχουν ένα πρώτο πτυχίο ή καθόλου εξειδίκευση στον τομέα που αναζητά εργασία.

5.    ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Καταλήγοντας, η  μετεκπαίδευση και η κατάρτιση είναι αναγκαία για τις επιχειρήσεις καθότι προσφέρει λύσεις σε οικονομικά θέματα και όχι μόνο. Το εκπαιδευμένο προσωπικό θα μπορέσει να προσφέρει  καινοτόμες προτάσεις στα ζητήματα που αφορούν την επιχείρηση και συγκεκριμένα σε θέματα ποιότητας αλλά και θέματα μείωσης κόστους. Σίγουρα το κόστος εκπαίδευσης και ανάπτυξης του προσωπικού θα το επωμιστεί η ίδια η εταιρεία, αλλά μέσω του  Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς 2007 – 2013 (ΕΣΠΑ - http://www.espa.gr )  και του ΟΑΕΔ με το προγράμμα ΛΑΕΚ  0,45 (http://laek.oaed.gr) μπορεί να αξιοποιήσει τα επιδοτούμενα κονδύλια για επιμόρφωση του προσωπικού είτε κάνοντας σεμινάρια μέσα στην επιχείρηση από έμπειρους εισηγητές ή εκπαιδεύοντας το προσωπικό σε Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ),  σε Κέντρα Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης (ΚΕΜΕ) και σε Δημόσια Πανεπιστήμια που προσφέρουν Μεταπτυχιακά προγράμματα και εξειδικεύσεις σε τομείς αιχμής. 
Το ερώτημα τώρα  είναι: Ποιος θα επωμιστεί το κόστος της εκπαίδευσης και κατάρτισης του άνεργου;   Οι άνεργοι νέοι και νέες μπορούν να λάβουν δωρεάν κατάρτιση μέσω των επιδοτουμένων προγραμμάτων που προσφέρει το (ΕΣΠΑ) με  αποτέλεσμα να γίνουν ανταγωνιστικότεροι στην αγορά εργασίας.
Η οικονομική κρίση μπορεί να δώσει καινούργιες ευκαιρίες στην εκπαίδευση και κατάρτιση στο εργατικό δυναμικό μιας χώρας, ενεργό και άνεργο. Η αναγκαιότητα για ανταγωνιστικό πλεονέκτημα θα οδηγήσει το εργατικό δυναμικό ‘ πίσω στα θρανία ’ με απώτερο σκοπό την αναβάθμιση των πρώτων πτυχίων τους καθώς επίσης την απόκτηση αναγκαίων δεξιοτήτων για άμεση λύση του προβλήματος ανεργίας και επίτευξης των εταιρικών στόχων.


ΑΝΑΦΟΡΕΣ

Blanchard P. Nick and Thacker W. James ( 2004): Effective Training – Systems, Strategies and Practices. New Jersey: Pearson, Pentice Hall  

George M. Jennifer and Jones R. Gareth ( 2005 ): Understanding and Managing  Organizational Behavior. New Jersey: Pearson, Pentice Hall  

Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης ( online ) (cited 10 May 2011) available from { url:  http://www.gsae.edu.gr }

ΕΣΠΑ  ( online ) (cited 10 May 2011) available from { url:  http://www.espa.gr }

ΛΑΕΚ  ( online ) (cited 10 May 2011) available from { url:  http://laek.oaed.gr }

Συγραφέας
Άνθιμος Γεωργίου MSc, BSc
Business Program Leader
 Mediterranean College Θεσσαλονίκη